Vakken
Engels
Frans
Duits
Spaans
Nederlands
Grieks
Portugees
Italiaans
Latijn
Japans
Biologie
Aardrijkskunde
Natuur- en scheikunde
Wiskunde, rekenen
Economie
Geschiedenis
Eigen methodes
Alle vakken
Home
›
Alle vakken
›
Eigen methodes
›
Geschiedenis klas 5
› 4 BEGripPEN toetsweek 4
Helaas is de overhoormodule niet beschikbaar. Wel kun je deze lijst overhoren via StudyGo. Klik op 'Overhoren'
Geschiedenis klas 5
4 BEGripPEN toetsweek 4
Link voor email / website
Link naar overhoring, zonder bewerk/reactiemogelijkheid (ELO)
Open met deze code de oefening in miniTeach
Twitter
Facebook
Google+
LinkedIn
AKP (Gerechtigheids- en Ontwikkelingspartij) = politieke partij in Turkije die sinds haar eerste verkiezingsoverwinning in 2002 regeert met een fundamentalistisch-islamitische agenda Al-Qaida = lett.: de basis. internationaal islamitisch netwerk van terroristisch netwerk van terroristische groepen, onder meer verantwoordleijk voor de 9/11 aanslagen in de Verenigde Staten antisemitisme = Jodenhaat, een al eeuwen bestaande vorm van racisme Arabische lente = reeks omwentelingen in Arabische landen in 2011, die leidde tot de val van dictators, machtsstrijd en chaos Arabische liga = organisatie (sinds 1945) van 22 Arabische landen om hun onderlinge samenwerking te bevorderen arabisme = rond 1900 een stroming onder arabieren in het Ottomaanse rijk om een nationaal bewustwordingsproces te stimuleren asjkenazim = joden van wie de voorouders eeuwenlang in cetnraal- een Oost-Europa woonden as van het kwaad = term die de regering-bush in 2002 gebruikte voor staten die terroristen steunden (irak, iran, Noord-Korea) ayatollah = lett.: teken van God. hoge titel die aan sjiitische geestelijke leiders wordt gegeven Baath = lett.: opstanding/herrijzenis. naam van een seculiere Arabisch-nationalistische en socialistische beweging die zich vanaf 1940 verzette tegen westerse invloeden in Syrië en irak camp davidakkoorden = vredesovereenkomst tussen egypte en israël in 1979. egypte erkende (als eerste Arabische land) Israël en Israël ontruimde de bezette Sinaï-woestijn Desert Storm = codenaam voor de grondoorlog van Amerika en bondgenoten in 1991 die de troepen van de Iraakse dictator saddam Hoessein uit Koeweit moest verdrijven diaspora = lett.: verspreiding/verstrooiing. de situatie dat de Joden (sinds de romeinse tijd) buiten Palestina woonden en waarbij zij met hun geloof en tradities als minderheden leefden te midden van andere volkeren Dreyfusaffaire = juridisch schandaal (1894 - 1906) in Frankrijk rond de veroordeling (op valse gronden) van de Joodse kapitein dreyfus wegens landverraad el-aqsa antifada = opstand van palestijnen tegen de israëlische bezetter op de westelijke jordaanoever en in de gazastrook na een bezoek in 2000 van de likoedleider sharon aan de tempelberg (waar zich de el-aqsamoskee bevindt) tweede intifada = synoniem voor el-aqsa-intifada el-fatah = lett.: de overwinning. belangrijkste Palestijnse strijdgroep tegen de staat Israël, lange tijd onder leding van Yasser Arafat, werd later politieke partij fascisme = een ideologie en politiek systeem met extreem nationalistische opvattingen en onverdraagzaamheid ten opzichte van andersdenkenden free syrian army (FSA) = overkoepelend orgaan van strijdgroepen die vanaf 2011 in de burgeroorlog in syrië de wapens opnamen tegen het bewind van president assad fundamentalisme = het teruggrijpen op normen en waarden dien aan de basis stonden van een bepaalde godsdienst. in het Midden-Oosten meestal de fundamenten van de islam genocide = een doelbewust geplande en uitgevoerde volkerenmoord. de armeense genocide vond plaats in het Ottomaanse rijk in 1915. de jong-Turkse regering liet naar schatting 1,5 miljoen Armeniërs doden Hagana = zionistisch-militante strijdgroep, opgericht in 1920 om Joodse kolonisten in het Britse mandaatgebied Palestina te beschermen. voorloper van het Israëlische leger hamas = fundamentalistisch-islamitische Palestijnse beweging op de gazastrook, die voortkwam uit de soennitische Egyptische Moslimbroederschap en die het bestaan van Israël niet erkende. hamasleden pleegden vanaf 1989 veel terroristische (zelfmoord)aanslagen en (raket)aanvallen op de doelen in israël Hezbollah = lett.: partij van God. sjiitisch-fundamentalistische strijdgroep die streefde naar vestiging van een sjiitische staat in Libanon en naar de vernietiging van de staat israël. in de Syrische burgeroorlog vocht zij aan de kant van assad histadroet = joodse vakcentrale, opgericht tijdens het britse mandaat. zorgde voor coöperaties, ziekenzorg, verzekeringen en beheer van kibboetsiem. holocaust = de planmatige deportatie en vernietiging van de Joden tijdens de tweede wereldoorlog. zes miljoen joden stierven in de omvangrijkste massamoord in de geschiedenis intifada = lett.: het zich oprichten. opstand van 1987 tot 1993 van palestijnen op de westelijke jordaanoever en in de gazastrook tegen de israëlische bezetter iraqi freedom, operatie = codenaam voor de militaire operatie onder leiding van de verenigde staten en Groot-Brittannië (2003-2011) om het regime van saddam hoessein in irak af te zetten islamisme = bn islamistisch. politieke ideologie met een strenge interpretatie van de islamitische geloofsleer. zij baseert wetten en maatregelen op die leer. islamisten keren zich vaak fel tegen het westen en de vrije westerse leefstijl jihad = lett. inspanning, gericht op een heilig doel. het ijveren voor het geloof, een van de plichten van gelovige moslims. vaak geïnterpreteerd als 'heilige oorlog' tegen 'ongelovigen' jom kippoeroorlog = de vierde oorlog tussen israël en zijn Arabische buurstaten (egypte en syrië). in 1973. israël wist de aanval ten koste van veel offers af te slaan. ramadan-oorlog, oktoberoorlog = synoniem voor jom kippoeroorlog jong-turken = bewegeing van (merendeels) jonge officieren in het Ottomaanse leger, die 1908-1909 met succes in opstand kwam tegen de macht van de conservatieve sultan en vervolgens een harde turkificatie-politiek doorvoerde joods agentschap = politieke organisatie van zionisten onder het britse mandaatbestuur in Palestina. het agentschap kocht grond en estuurde joodse gemenschap in paelstina. sinds 1948 bevordert het agentschap de immigratie naar israël kibboets = collectieve landbouwnederzetting in israël, oorspronkelijk op basis van socialistische idealen Klaagmuur = westelijke muur en enige overblijfsel van de verwoeste tempel in de oude stad jeruzalem. het belangrijkste heiligdom voor gelovige joden. kolonisatie en dekolonisatie = het in bezittt nemen van land op andere continenten met als doel er economisch beter van te worden (19e eeuw). in de 20e eeuw werden de koloniën soevereine staten land voor vrede = het uitganspunt voor de pogingen tot vrede tussen israël zijn Arabische buurtstaten en de palestijnen: israël zou bereid moeten zijn om land af te staan (veroverd in 1967), in ruil voor erkenning en een vreedzame regeling verdrag van Lausanne = vredesverdrag (1923) dat een einde maakte aan de grieks-turkse oorlog en dat de definitieve grenzen van Turkije vaststelde. het is een correctie op het verdrag van sèvres (1920), waardoor het grondgebied van Turkije erg was verkleind likoed = conservatief-liberale partij in israël met radicaal-zionistische wortels. sinds 1977 is likoed meestal regeringspartij (peremiers: begin, shamir, sharon, netanyahu). de partij bevordert de bouw van joodse nederzettingen in de bezette gebieden massavernietiginswapens = wapens die in korte tijd een groot aantal slachtoffers veroorzaken mandaatgebieden = (in het Midden-Oosten) Arabische delen van het voormalige Ottomaanse rijk waarvan de volkenbond (na wo I) het mandaat (het beheer) tijdelijk opdroeg aan Groot-Brittannië en frankrijk mapai = gematigd linkse politieke partij in israël, opgericht in 1930 op baiss van zionistisch-socialistsiche idealen, en lange tijd geleid door david ben goerion. sinds 1968 meestal arbeiderspartij genoemd. modern imperialisme = het streven van west-europese landen naar het bezit van koloniën (vanaf 1850) moslimbroederschap = wereldwijde soennitisch-islamtische beweging met een fundamentalistisch programma, in 1928 opgericht in egypte. was lange tijd niet erkend, maar werd dankzij de Arabische lente (2011) gelegaliseerd, won de verkiezingen in egypte en werd tijdelijk regeringspartij mossad = de israëlische inlichtingendienst, die onder meer de ontvoering van oorlogsmisdadiger eichmann (1960) en het bombardemnt van de Iraakse kernreactor osirak (1981) beraamde nationalisme = voorliefde voor de eigen natie oliecrisis = internationale economische crisis (1973) veroorzaakt door boycots en prijsverhogingen van Arabische olieproducerende landen tegen het westen, als 'straf' voor de steun van die landen aan israël tijdens de jom kippoeroorlog. in 1979 volgde een tweede oliecrisis Ottomaanse/Osmaanse rijk = het multiculturele en multi-etnische Ottomaanse rijk werd vanaf omstreeks 1300 bestuurd door Turkse sultans (afstammelingen van osman I). na woI werd het Turkije palestijnen = oorspronkelijk de inwoners van Palestina. palestijnen strijden met de joden over het bewonen van Palestina, dat nu israël, de gazastrook, de westelijke jordaanoever en de golanhoogte. peel-commissie = commissie die namens de britse regering in 1937 onderzoek deed naar de oorzaken van de Arabische-Palestijnse opstand (1936) en een opdeling voorstelde van Palestina in een joodse en een Arabische staat PLO = palestinian liberation organization. overkoepelnd orgaan van Palestijnse strijdgroepen tegen israël, in 1964 gevormd op initatief van de Arabische liga. el-fatah was de belangrijkste groepering pogroms = lett.: plundering, sloop. doelgerichte aanvallen op joden en hun bezittingen . propaganda = reclame maken voor het gedachtegoed van een ideologie of politieke partij rampjaar = voor arabieren/palestijnen/moslims de naam voor 1948, toen de staat Israël werd gesticht. ook wel gebruikt voor 1920, toen de mandaatregeling van kracht werd en de arabieren geen eigen koninkrijk kregen salafisme = salaf is voorouder. radicale, fundamentalistische stroming in de islam, die mohammed en directe opvolgers volgen en een zuivere islam voorstaat secularisering = lett.: verwereldlijking. terugdringen van de invloed van het geloof op de politiek en het dagelijks leven Sefardim = joden van wie de voorouders lange tijd in spanje/portugal woonden en later ook in het Ottomaanse rijk en Noord-Afrikaanse. in israël voelden zij zich aanvankelijk tweederangsburgers naast de asjkenazim. sektarisch geweld = geweld dat voortkomt uit spanningen en tegenstellingen tussen bevolkingsgroepen met een eigen (vaak godsdienstige)) identiteit binnen een land, zoals tussen soennieten en sjiieten in irak en in syrië. verdrag van sèvres = vredesverdrag uit 1920 tussen het Ottomaanse rijk en zijn tegenstanders uit woI waarbij het rijk een enorm deel van zijn grondgebied verloor sharia = lett.: de weg naar de bron. islamitisch recht vastgelegd in wetten en regels gebaseerd op de oorspronkelijke normen en waarden van de islam: kledingvoorschriften, spijswetten, regels voor man-vrouwverhoudingen, erfrecht en strafrecht. sjiieten = shia is partij. stroming binnen de islam die de rechtmaktigheid van mohammeds eerste opvolgers (kaliefen) betwist en die ali en diens zoon hoessein vereert als martelaren. sjiieten vormen de meerderheid in irak en in iran (waar het sjiisme de staatsgodsdienst is) soennieten = soenna: traditie. aanhangers van stroming binnen die islam die oorsprinkelijk de kaliefen uit de hele stam van mohammed (dus niet zijn directe familie) erkenden. bij soennieten is de imam slechts voorganger in het gebed. ongeveer 80-90 % van de moslims is soenniet sykes-picotovereenkomst = geheime afspraak in 1916 tussen Groot-Brittannië en frankrijk om na woI de Arabische gebieden van het Ottomaanse rijk onderling te verdelen. Syrische nationale raad = coalitie van Syrische oppositiegroepen die in 2011 in opstand kwamen tegen het regime van Assad. zij beheerde het FSA (free syrian army) taliban = islamitsiche guerrillabeweging in afghanistan en pakistan. had in afghanistan de macht van 1996-2001 en oefende een uiterst streng-islamitsch bewind uit tweestatenoplossing = oplossing van het conflict tussen israël en de palestijnen: twee staten in het mandaatgebied Palestina. israël voor de joden en een ministaatje voor de palestijnen (gazastrook en de westelijke jordaanoever) totalitarisme = een ideologie die de hoogste waarde toekent aan de staat. een individu is ondergeschikt turkificeren = inwoners van Turkije met een niet-Turkse etnische achtergrond gedwongen turks maken wahabisme = fundamentalistisch-conservatieve stroming in de soennitische islam uit de achttiende eeuw, met een machtsbasis in saudi-arabië. wahabisme is sterk verwant aan salafisme war on terrorism = de amerikaanse president bush begon deze strijd tegen al-qaida na de aanslag op het WTC in new-york op 11 september 2001 wereldeconomie = de economie waarbij goederen uit verschillende delen van de wereld worden verhandeld witboek = beleid van de britse regering uit 1939 dat de joodse immigratie naar Palestina beperkte en eigenlijk stopte. yad vashem = belangrijkste museum en gedenkplaats gewijd aan de holocaust. het is gevestigd in jeruzalem zesdaagse oorlog = derde oorlog tussen israël en zijn Arabische buurtstaten (juni 1967). israël schakelde de strijdkrachten van egypte, jordanië en syrië uit en bezette de sinaï (met de gazastrook), de westelijke jordaanoever (met oost-jeruzalem) en de hoogvlakte van golan zionisme = beweging en ideologie vanaf eind negentiende eeuw die - in reactie op het antisemitisme in de diaspora - voor de joden een eigen thuisland wilde stichten
Ingezonden op 25-06-2016 - 1254x bekeken.
Nog niet genoeg stemmen voor waardering: geef je mening!
voting system
1
2
3
4
5
Maak gratis account aan
Toon volledig menu
Door deze site te gebruiken, ga je akkoord met het gebruik van cookies voor analytische doeleinden, gepersonaliseerde inhoud en advertenties.
Meer informatie.
Overhoor en verbeter je talenkennis op woordjesleren.nl. De grootste verzameling van Franse, Engelse, Duitse en anderstalige oefeningen. Naast talen zijn ook andere vakken beschikbaar, zoals biologie, geschiedenis en aardrijkskunde!