Vakken
Engels
Frans
Duits
Spaans
Nederlands
Grieks
Portugees
Italiaans
Latijn
Japans
Biologie
Aardrijkskunde
Natuur- en scheikunde
Wiskunde, rekenen
Economie
Geschiedenis
Eigen methodes
Alle vakken
Home
›
Alle vakken
›
Eigen methodes
›
Staatsrecht
› 12 College 12
Helaas is de overhoormodule niet beschikbaar. Wel kun je deze lijst overhoren via StudyGo. Klik op 'Overhoren'
Staatsrecht
12 College 12
Jaar 1 (universiteit)
Link voor email / website
Link naar overhoring, zonder bewerk/reactiemogelijkheid (ELO)
Open met deze code de oefening in miniTeach
Twitter
Facebook
Google+
LinkedIn
Welke speciale Hoger Beroep instanties zijn er? = ABRvS, CrvB, CBb. Er worden steeds meer pogingen gedaan om een einde te maken aan deze splitsing. Staat de rechterlijke macht en gerechten die behoren tot de rechterlijke macht in de grondwet? = Ja. Staat het openbare ministerie in de grondwet? = Nee. Wat doet het OM? = Het OM gaat over opsporen en vervolgen. Het gaat niet om berechten. Dit is geen rechtelijke instantie met rechtspraak belast. Ze doen wel aan strafbeschikking. Dat is geen vorm van rechtspraak, maar van besturen. Strafbare feiten zijn strafbare feiten die in de grondwet worden gesteld. Dat zegt niets. Zo geef je ze de mogelijkheid om het op een of andere manier te doen, delicten weghalen bij de rechter. Aan de andere kant spreek je wel van rechterlijke organisatie bij het OM. Art. 117 Gw: Leden die met rechtspraak zijn belast zijn voor het leven benoemd. Er zijn dus ook leden van de rechterlijke macht die niet met rechtspraak zijn belast. Dat is het OM. Het OM is een uitvoerings- en handhavingsorgaan. Niet belast met rechtspraak, dus geen onafhankelijkheid. Het zijn gewoon ambtenaren, maar wel met een bijzondere status. Dat ze niet onafhankelijk zijn volgt uit artikel 127 wet RO. De minister van justitie en veiligheid kan besluiten om niet te vervolgen etc. e kan zich bemoeien, maar niet intensief. Iedere keer als hij aanwijzingen geeft, moet hij dat rapporteren. Er wordt uitgegaan van terughoudendheid. Hoe gaat het delicten weghalen bij de rechter en waarom gebeurt het? = Bijv. strafbeschikking of een verkeersboete wat een transactie is. Dat doen ze, omdat het goedkoper is. De rechter is te duur. Je kunt daar tegen in bezwaar gaan en dan kom je alsnog voor de rechter en die vernietigt 50% van de strafbeschikkingen. Je hebt dan gebrek aan onafhankelijke rechtspraak bij strafbeschikkingen. Dat komt omdat het terrein van de strafrechter niet goed is afgebakend. Het gaat alleen om vrijheidstraffen. Hoe is vanaf de 19e eeuw de ontwikkeling van bescherming door rechters tegen de rechtspraak gegaan? = In 1814 hadden Willem 1 en 2 nog helemaal geen behoefte aan bemoeienis van een onafhankelijke rechter. Een afkeer van bemoeienis rechter laat de rechter maar geschillen met burgers oplossen, maar met de overheid viel het niet goed. Willem 1 stelde het conflictstelsel in. Het uitgangspunt was dat de koning zelf besloot of de rechter bevoegd was een geschil te beslissen waar de overheid partij in was. Conflict van attributie: Iemand van de koning zei dat de rechter niet bevoegd was, omdat het om de overheid ging en dan besloot de koning wat er in het geschil moest gebeuren. Dat heeft een tijd geduurd. Grondwetswijziging van 1887: Toen is artikel 112 lid 2 grondwet gekomen. De bepaling dat bestuursgeschillen kunnen worden opgedragen aan de rechterlijke macht. De wetsvoorstellen liepen allemaal vast in het parlement dus deze wetgeving kwam in 1887 niet tot stand, maar de grondwet is er. 1e arrest: Rotterdamse huizen: De Hoge Raad beslist dat als een overheidsinstantie handelt dan kan dat handelen worden toegerekend aan de rechtspersoon. En dat is de gemeente, de provincie, de staat. En die rechtspersoon kan dan aansprakelijk zijn. Dit is in 1901. Als de overheid onrechtmatig handelt, stap je naar de rechter en stel je de rechtspersoon aansprakelijk. Arrest Guldemond/Noordwijkerhoud: Bevoegdheid burgerlijke rechter. Wat is beslissend voor die bevoegdheid? We hebben te maken met een geschil. Burger tegen overheid. Hoge Raad: Beslissend voor de bevoegdheid is de vordering van de eiser. Als de burger dat vordert, dan is de burgerlijke rechter bevoegd om dat geschil in behandeling te krijgen. Een vordering uit onrechtmatige daad krijgt de overheid voor de rechter. De burgerlijke rechter verklaart zich altijd bevoegd. In de 20e eeuw gaat men bestuursrechters in het leven roepen. Het gevolg is dat er in beginsel altijd twee bevoegde rechters zijn. Je kunt niet kiezen. Als je twee bevoegde rechters hebt en 1 is speciaal voor dat geschil, moet je die rechter voorrang geven. Je moet de bestuursrechter dus voorrang geven. Het probleem wordt opgelost via ontvankelijkheid. De burgerlijke rechter verklaart zich wel bevoegd, maar het bezwaar is ontvankelijk. Nog niet zo lang is er een afstemming met doorzendplicht. Waarover gaat het arrest Rotterdamse huizen? = De Hoge Raad beslist dat als een overheidsinstantie handelt dan kan dat handelen worden toegerekend aan de rechtspersoon. En dat is de gemeente, de provincie, de staat. En die rechtspersoon kan dan aansprakelijk zijn. Dit is in 1901. Als de overheid onrechtmatig handelt, stap je naar de rechter en stel je de rechtspersoon aansprakelijk. Waarover gaat het arrest Guldemond/Noordwijkerhoud? = Bevoegdheid burgerlijke rechter. Wat is beslissend voor die bevoegdheid? We hebben te maken met een geschil. Burger tegen overheid. Hoge Raad: Beslissend voor de bevoegdheid is de vordering van de eiser. Als de burger dat vordert, dan is de burgerlijke rechter bevoegd om dat geschil in behandeling te krijgen. Hoe toetst de rechter en hoe zit het toetsingsverbod in elkaar? = De rechter spreekt recht volgens de wet en bepaalt zelf hoe hij de wet uitlegt. Onder bepaalde omstandigheden moet de rechter lagere normen aan hogere normen toetsen. De rechter zal lagere regels aan hogere regels toetsen. De rechter heeft volle toetsingsbevoegdheid. Behalve aan de grondwet. De rechter doet dus aan constitutionele toetsing. Alleen mag hij de grondwet, de wet in formele zin niet toetsen. Waarom dit toetsingsverbod? Het belangrijkste argument voor het toetsingsverbod is de democratie. Politici die door democratie gekozen zijn, hebben de wet gemaakt en dan is het aan een voor het leven benoemde rechter om die wet te vernietigen. Wat je er tegenin kunt brengen: Zo’n besluit is een meerderheidsbesluit, maar in een democratie regeert niet alleen de meerderheid, maar moeten ook de rechten van de minderheid gewaarborgd worden. VS: arrest Marbury v. Madison 1803: Toetsing hoort bij de rechtelijke functie. Een rechter past de wet toe. Als een lagere regeling in strijd is met een hogere regeling kan de rechter niet anders dan de hogere regeling verwerpen. We hebben 120 Gw, maar wat is nog de betekenis daarvan als de rechter op basis van 94 Gw wel mag toetsen aan verdragsbepalingen. Het is eigenlijk onzin dat toetsingsverbod. Waar vind je grondrechten? Wat zijn de rechtsbronnen? = 1. Hoofdstuk 1 grondwet. Er staan ook grondrechten buiten hoofdstuk 1 in de grondwet. Ook art. 114 Gw: verbod op de doodstraf. Art. 110 Gw: openbaarheid van bestuur en art. 99 Gw: gewetensbezwaren. 2. Verdragen. Het belangrijkste verdrag is het EVRM. Deze grondrechten hebben een aparte handhaving door Europa. Bij IVBPR ontbreekt handhaving dus minder bijzonder. 3. Europees recht. EU handvest. Het is geen beknopte opsomming meer. Er zijn heel veel grondrechten. 4. Grondrechten kunnen ook in de jurisprudentie ontstaan. Voorbeeld: Valkenhorst arrest: algemeen persoonlijkheidsrecht. In dat arrest heeft het algemeen persoonlijkheidsrecht betrekking op het recht om te weten van wie je afstamt. Een vrouw wilde weten wie haar vader was, maar haar moeder wilde dat niet zeggen, dus ging ze naar de rechter. De Hoge Raad besloot dat ze in het kader van het algemeen persoonlijkheidsrecht recht had om te weten wie haar vader was. Maar de vrouw was ziek en ze waren de gegevens kwijt, dus ze heeft haar vader nooit leren kennen. Ander voorbeeld: Het recht om met rust gelaten te worden. Arrest Fillman of zoiets. Met journalist en filmregisseur die in de oorlog in het verzet heeft gezeten en in het verzet heeft hij iemand geliquideerd. Er kwamen allemaal rare verhalen dat het onterecht was. Toen hij bekender werd, kwamen er steeds meer artikelen. Hij ging naar de rechter en de Hoge Raad besloot dat hij het recht had om met rust gelaten te worden. Wie kunnen beroep doen op grondrechten? = Individuele personen en rechtspersonen. De overheid niet, want grondrechten zijn juist als bescherming van de overheid. Arrest Den Haag/ Aral beroep door gemeente op EVRM verdrag vanwege vrijheid van godsdienst. Rechter zei dat het voor mensen geldt en niet voor gemeenten. Hoe werken de grondrechten? In welke relaties kan de burger grondrechten inroepen? = Verticale werking: Burger tegenover de overheid. Het maakt niet uit hoe de overheid optreedt. Bij typische overheidshandeling of met privaatrecht. Het gaat om de overheid in al zijn hoedanigheden. Er is altijd sprake van verticale werking. Arrest Rasti Rostelli: Hypnoseshow. Hij wilde optreden in een Christelijke gemeente. De gemeente weigerde contract te stellen (privaatrechtelijke verhouding). De Hoge Raad zei: Het maakt niet uit hoe de overheid optreedt, het is altijd verticaal, dus je kunt altijd een beroep doen op grondrechten. Horizontale werking: De burger tegen de burger. Grondrechten zijn tot stand gekomen vanuit het idee dat het bescherming tegen de overheid zou zijn, dus alleen verticale verhouding. De overheid mag niet ingrijpen in een demonstatie: vrijheid van meningsuiting. Tegenwoordig formuleert men anders. Niet meer overheid moet zich afzijdig houden maar: een subjectief recht. Dus kan je dat ook oproepen bij andere burgers en dan gaat het horizontaal werken. De rechter legt privaatrechtelijke regels uit met grondrechten. Kan een ambtenaar beroep doen op grondrechten van de overheid? = Vroeger deden ze moeilijk, nu niet. Ook ambtenaren hebben grondrechten. Wat is de verticale werking bij grondrechten? = Burger tegenover de overheid. Het maakt niet uit hoe de overheid optreedt. Bij typische overheidshandeling of met privaatrecht. Het gaat om de overheid in al zijn hoedanigheden. Er is altijd sprake van verticale werking. Arrest Rasti Rostelli: Hypnoseshow. Hij wilde optreden in een Christelijke gemeente. De gemeente weigerde contract te stellen (privaatrechtelijke verhouding). De Hoge Raad zei: Het maakt niet uit hoe de overheid optreedt, het is altijd verticaal, dus je kunt altijd een beroep doen op grondrechten. Wat is de horizontale werking bij grondrechten? = De burger tegen de burger. Grondrechten zijn tot stand gekomen vanuit het idee dat het bescherming tegen de overheid zou zijn, dus alleen verticale verhouding. De overheid mag niet ingrijpen in een demonstatie: vrijheid van meningsuiting. Tegenwoordig formuleert men anders. Niet meer overheid moet zich afzijdig houden maar: een subjectief recht. Dus kan je dat ook oproepen bij andere burgers en dan gaat het horizontaal werken. De rechter legt privaatrechtelijke regels uit met grondrechten. Hoe doet de rechter dat bij grondrechten tussen burgers onderling? Geef voorbeelden. = HR 30-3-1984 Turkse werkneemster: Rechter legt privaatrechtelijke regels uit met grondrechten. Dus grondrechten worden indirect uitgelegd. Turkse vrouw wilde vrij met Suikerfeest, mocht niet. Ze nam vrij en werd ontslagen. Het wordt op redelijkheid en billijkheid besloten. De Hoge Raad zegt dat bedrijfsbelangen een rol spelen, dus grondrecht niet op gaat. Er is in de horizontale verhouding dus een zwakke werking. HR 20-1-1988 Maimonides lyceum: Joods Lyceum en aanvaard alleen Joden. Ouders wilden hun kind op die school zetten en hun kind was niet voldoende Joods. Hoge Raad zei dat je recht hebt op toelating van openbaar onderwijs, niet bij bijzondere scholen. Die Joodse school mag zelf weten wie ze toelaten. Recht op onderwijs is dus beperkt. HR 18-6-1993 Verplichte Aids test:Vrouw was verkracht en eiste dat de dader een aids test zou doen en die beriep zich op de onaantastbaarheid van zijn lichaam. Beide deden hoger beroep op grondrecht. De hoge raad gaf de vrouw gelijk. Grondrecht van dader kan worden beperkt. Wanneer kun je een beroep doen op grondrechten? = Als jouw gedraging onder de reikwijdte van het grondrecht valt. Noem voorbeelden van arresten over grondrechten. = HR 13-4-1960 AOW gewetensbezwaren: Dominee werd door de kerk onderhouden, dus hij hoeft geen pensioen te betalen. Hoge Raad: objectieve maatstaven heeft dit niets te maken met Godsdienstvrijheid. HR 31-10-1986 Zusters van Sint Walburga: Over een bordeel. Ze claimen privileges op basis van hun godsdienstvrijheid: satanische godsdienst. Hoge Raad oordeelde dat dit niet voel onder het grondrecht van vrijheid van godsdienst. Ander voorbeeld: Vliegend spaghettimonster pasfoto met vergiet op hoofd werd geweigerd dus naar de rechter. Hoge Raad: dit is satire, geen godsdienst, naar objectieve maatstaven.
Ingezonden op 06-01-2018 - 1897x bekeken.
Nog niet genoeg stemmen voor waardering: geef je mening!
voting system
1
2
3
4
5
Maak gratis account aan
Toon volledig menu
Door deze site te gebruiken, ga je akkoord met het gebruik van cookies voor analytische doeleinden, gepersonaliseerde inhoud en advertenties.
Meer informatie.
Overhoor en verbeter je talenkennis op woordjesleren.nl. De grootste verzameling van Franse, Engelse, Duitse en anderstalige oefeningen. Naast talen zijn ook andere vakken beschikbaar, zoals biologie, geschiedenis en aardrijkskunde!