Helaas is de overhoormodule niet beschikbaar. Wel kun je deze lijst overhoren via StudyGo. Klik op 'Overhoren'

Geschiedeniswerkplaats

1 De tijd van de jagers en boeren

Jaar 4 (havo)

HOOFDSTUK 1
De tijd van de jagers en boeren

Intro
- Prehistorie: tot 3000 v. Chr.
 * tijd van de jagers en boeren
 * wordt ook wel steentijd genoemd
- Oudheid
- Middeleeuwen
- Vroeg moderne tijd
- Moderne tijd
Laatste ijstijd: 30.000 tot 10.000 v. Chr. in Noord-Europa.
- Mensheid ontstaan in Afrika
- De 'moderne, denkende' mens heet de Homo Sapiens. Dat is dezelfde menssoort als nu. Ontstaan rond 35.000 v. Chr.
- Landbouwrevolutie ± 10.000 v. Chr. begint in het Midden-Oosten = Agrarische samenleving.
- Oudste bekende stad van Europa= Lepenskivir in Servië -> vanaf 5600 v. Chr.
1.1
Jagers-verzamelaars
- 10/25 personen
- Zijn nomaden (blijven wonen op 1 plek tot al het voedsel in de omgeving op is, dan pas verhuizen ze naar een andere plek waar wel weer voedsel is te vinden).
- leefden van de jacht van:
 * vis
 * herten
 * kleine zoogdieren
 * vogels
 Op dit jaagt de man.
 leefden van de verzameling van:
 * paddenstoelen
 * bessen
 * knollen
 Dit verzamelde de vrouw.
- Weten wanneer dingen rijp zijn, door ervaring van vorige generaties.
Ze maakten van:
- Vuursteen: messen, pijlpunten, krabbers
- Botten/gewei: grondstof voor priemen, bijlen, enz.
- Vezels: touw, fuiken, manden.
Ze waren gelovig. Dat is op te merken uit de Venusbeeldjes die ze maakten. Dat zijn beeldjes van vrouwen met enorme heupen, borsten en buik.
Dat heeft te maken met een vruchtbaarheidsritueel. Hoe groter de heupen, borsten en buik, hoe grotere kans op kinderen. 
1.2
Ontstaan van de landbouw
Granen groeiden in de Vruchtbare Halvemaan in het wild. De Vruchtbare Halvemaan is een gebied dat zich uitstrekt van het Nijldal naar Israël, Libanon, Jordanië, Syrië, Irak. 
Op een dag besloot men de granen zelf te planten. Eerst een aanvulling op verzamelde en gejaagde voedsel, uiteindelijk de belangrijkste voedselbron. 
4 verschillen tussen en boer en een jager-verzamelaar:
- boeren trokken niet rond, maar woonden in dorpen bij hun land.
- dagindeling boeren werd bepaald door het werken op land en verzorgen van vee.
- ze vonden allerlei dingen uit, zoals het wiel en ploeg, bakken van klei waarvan ze potten maakten voor hun voorraad. Ze worden bandkeramiekers genoemd.
- bestuderen van de bewegingen van de zon en de maan -> maakten er kalenders van. Zo wisten ze wanneer ze moesten oogsten/planten.
1.3
De eerste steden
Landbouwrevolutie vond plaats op 5 gebieden:
- China;
- India;
- Mesopotanië;
- Egypte;
- Zuid-Amerika.
Oorzaken:
- lag aan een rivier, dus met water en een vruchtbaar slib;
- warm klimaat.
Gevolgen:
- irrigatiesysteem -> enorme productieverhoging, werd meer geproduceerd dan nodig was.
- er komen handwerkslieden en kooplieden 
 * gevolg: er onstaan sociale verschillen.
Uiteindelijk hoofdgevolg:
Er onstaat een stad. 
In de stad woonden:
- kooplieden
- handwerkslieden
- geestelijken;
- heiligdommen.
Op het platteland woonden boeren.
Verdieping
- Stonehenge
De laatste mensen die aan Stonehenge werkten waren de Wessex People. Zij deden aan landbouw en handel.
- Ontstaan van soorten
Darwin's verklaring: nakomelingen verschillen altijd iets van hun ouders. Zijn bijv. vogels geboren met een scherpe snavel op een eiland waar alleen harde noten en zaden te vinden zijn, overleven zij beter dan vogels met een platte snavel. Dat wordt doorgegeven aan de volgende generatie en op een gegeven moment wordt dat aangeboren.
Lamarck's verklaring: soorten veranderen doordat ze zich aanpassen aan een veranderende omgeving.
Charles Darwin leefde van 1809 tot 1882. Hij ging op 27 december 1831 op ontdekkingsreis.
Kenmerkende aspecten Hoofdstuk 1
- levenswijze van jagers-verzamelaars;
- ontstaan van de landbouw en landbouwsamenlevingen;
- onstaan van de eerste steden.
Jaartallen Hoofdstuk 1
23.000 v. Chr. - Venus van Willendorf
15.000 v. Chr. - grotschilderingen van Lascaux
10.000 v. Chr. - landbouwrevolutie in Midden-Oosten
8350 v. Chr. - ontstaan van Jericho
6500 v. Chr. - ontstaan van Catal Hüyük
6000 v. Chr. - eerste landbouw in Griekenland
5000 v. Chr. - eerste landbouw in Nederland
3000-1600 v. Chr - bouw aan Stonehenge
3500 v. Chr. - hunebedden in Drenthe.

Ingezonden op 07-10-2007 - 21909x bekeken.
Waardering 6.2 (aantal stemmen: 28)

voting system
1
2
3
4
5

- Er zitten wat aantekeningen bij van mn geschiedenis docent
- Het is geen geweldige samenvatting, maar ik heb er goed van kunnen leren voor Hoofdstuk 1.

Deze overhoring is meer dan zeven jaar geleden ingestuurd. Dit was de begintijd van woordjesleren.nl!!
Waarschijnlijk werk je met een recentere uitgave en wijkt jouw boek af van de inzending hierboven.

Vakken

Geschiedeniswerkplaats

1 De tijd van de jagers en boeren