Helaas is de overhoormodule niet beschikbaar. Wel kun je deze lijst overhoren via StudyGo. Klik op 'Overhoren'

Geschiedeniswerkplaats, deel 1

2 .2 SAMENVATTING

Jaar 3 (vwo)

§2.2; Fascisme en communisme
Fascisme in Italië onder leiding van Mussolini
Vanaf 1915 had Italië gevochten voor de geallieerden. De vredesonderhandelingen leverden extra gebied op, maar te weinig volgens Italiaanse oorlogsveteranen. Velen konden geen werk vinden en gingen in knokploegen tegen socialistische en communistische arbeiders. Ze droegen zwarte hemden en noemden zich fascisten, bedacht door hun leider Benito Mussolini (1883-1945). In de oorlog werd hij nationalistisch en van journalist ging hij het leger in en werd later korporaal. In 1919 stichtte hij de fascistische beweging op, wat komt van een oud Romeins machtssymbool, de fasces: een bundel roeden samengebonden rond een bijl. Mussolini had een groot rijk (mare nostrum) voor ogen en al snel werd het fascisme groot. Dit had hij oa te danken aan zijn redenaarstalent. De fascisten prezen geweld en waren tegen de democratie. Het land moest worden geleid door één partij met één leider, een duce. Zo liet Mussolini zich dan ook noemen. Toen grepen fascisten in oktober 1922 met geweld de macht in een aantal steden en daarna gingen de zwarthemden vanuit heel Italië naar Rome. De koning was bang voor een burgeroorlog dus stuurde hij de regering weg en benoemde Mussolini tot premier. Hij nam al gauw alle macht. Met dreigementen en geweld schakelden fascisten hun tegenstanders uit en Italië werd een eenpartijstaat. Economie was ook in Mussolini’s handen en met de grote bouwprojecten moesten ondernemers en arbeiders goed samenwerken. Stakingen waren verboden. Maar de fascisten wilden een totalitaire staat. Met propaganda werden de Italianen geïndoctrineerd. Toch werd Italië niet een perfecte totalitaire staat, want kerk, leger en bedrijfsleven bleven ten dele zelfstandig. Van het herstel van het Romeinse rijk kwam weinig terecht. Mussolini veroverde in 1936 wel Ethopië in 7 maanden, maar de manier waarop was niet indrukwekkend.

Communisme in Rusland onder leiding van Stalin
Na de Russische revolutie hadden communisten alle banken en industriële bedrijven in beslag genomen. Boeren moesten hun productie afstaan aan de staat. Maar door de revolutie was hongersnood en burgeroorlog ontstaan. Dus introduceerde Lenin de Nieuwe Economische Politiek (NEP). Dit had succes, er ontstond direct een zekere welvaart. Nu had Rusland een totalitaire staat waarin de communisten alles besliste. Toen kwam na de dood van Lenin (1924) Stalin aan de macht. De oorspronkelijk Georgiër heette eigenlijk Josif Djoegasjvili, maar vond ‘man van staal’ beter. Toen hij in 1928 al zijn concurrenten in de partijtop had weggewerkt, wilde hij van de Sovjet-Unie een industriële grootmacht maken. Hij zei namelijk: ‘We hebben de macht aanvaard over een land dat op technologisch gebied verschrikkelijk achterloopt. We moeten de ontwikkelde kapitalistische landen inhalen en overtreffen. We moeten systematisch werden aan een snelle ontwikkeling van de industrie.’
Voor de industrie werden vijfjarenplannen opgesteld, waarin precies werd vastgelegd welke doelen gehaald moesten worden. De opbouw van de zware industrie kreeg topprioriteit. Op dat gebied werd de planeconomie een succes. Er kwamen industriecomplexen, snelwegen en kanalen. In tien jaar veranderde de Sovjet-Unie in een industriële samenleving. Maar voor de arbeiders was het niet leuk; ze leefden en werkten in barre omstandigheden. En om de snel groeiende steden te kunnen voeden, moest de landbouw meer opbrengen. Daarom wilden communisten talloze kleine bedrijfjes opheffen. Dit moesten grote bedrijven worden, want dit hoorde meer thuis in de communistische maatschappij volgens Stalin. Dus werd de landbouw gecollectiviseerd. Grond en andere bezittingen van de boeren werden afgepakt en gegeven aan grote landbouwbedrijven (kolchozen). Maar boeren verzetten zich en verstopten hun graan en slachtten hun vee tegen afpakking. Stalin greep in: Rijke boeren (koelakken) werden uitgeroeid. Miljoenen boeren werden dwangarbeider of naar afgelegen streken gedeporteerd zonder bezit. Omdat in Oekraïne het verzet het grootst was, sloot Stalin het gebied hermetisch af en eiste alle opbrengst van de grond op. Zo ontstond een hongersnood, waardoor in 1932/1933 ± 7 miljoen doden vielen. Maar de buitenwereld wist niets en de propaganda liet een gelukkige Sovjet-Unie zien waar Stalin werd verheerlijkt. Om alle verzet uit te schakelen begin Stalin in 1935 een zuivering van de communistische partij van verraderlijke elementen. Tegen kopstukken werden rechtszaken gehouden en zo verloren velen het leven of werden afgevoerd naar kampen. Tussen 1929-1938 werden miljoenen mensen slachtoffer van het stalinisme.

hey = hey
x = x

Ingezonden op 30-01-2013 - 7430x bekeken.
Waardering 4 (aantal stemmen: 16)

voting system
1
2
3
4
5

Samenvatting §2.2; Fascisme en communisme

Sorry voor dat laatste, maar je moet minimaal twee vragen erin hebben staan ;s

Deze overhoring is meer dan zeven jaar geleden ingestuurd. Dit was de begintijd van woordjesleren.nl!!
Waarschijnlijk werk je met een recentere uitgave en wijkt jouw boek af van de inzending hierboven.

Vakken

Geschiedeniswerkplaats, deel 1

2 .2 SAMENVATTING