Vakken
Engels
Frans
Duits
Spaans
Nederlands
Grieks
Portugees
Italiaans
Latijn
Japans
Biologie
Aardrijkskunde
Natuur- en scheikunde
Wiskunde, rekenen
Economie
Geschiedenis
Eigen methodes
Alle vakken
Home
›
Alle vakken
›
Eigen methodes
›
Staatsrecht
› 11 College 11
Helaas is de overhoormodule niet beschikbaar. Wel kun je deze lijst overhoren via StudyGo. Klik op 'Overhoren'
Staatsrecht
11 College 11
Jaar 1 (universiteit)
Link voor email / website
Link naar overhoring, zonder bewerk/reactiemogelijkheid (ELO)
Open met deze code de oefening in miniTeach
Twitter
Facebook
Google+
LinkedIn
Wat zijn de drie hoofdfuncties van de rechtspraak? = Wetgeving, bestuur en rechtspraak. Wat zijn in de grondwet hoofdstuk 6 belangrijke bepalingen over rechtspraak? = Art. 112 en 113 Gw. Wat is rechtspraak? = De berechting van geschillen en berechting van strafbare feiten. Wat is berechting van geschillen en berechting van strafbare feiten? = Het is geen algemene regels stellen, maar concrete bindende beslissing op dat geschil. De beslissing is dan bindend. De partijen in het geschil zijn eraan gebonden. Dat de rechter geen algemene beslissingen mag nemen zien we in de grondwet. Zie art. 12 Wet AB: ‘ Geen regter mag bij wege van algemeene verordening, dispositie of reglement, uitspraak doen in zaken welke aan zijne beslissing zijn onderworpen.’ Oude bepaling. Daar zie je het idee van een concrete bindende beslissing in de wet verankert. Art. 11 Wet AB voegt er nog iets aan toe: ‘De regter moet volgens de wet regt spreken: Hij mag in geen geval de innerlijke waarde of de billijkheid der wet beoordelen.’ Wat rechtspraak moet zijn en niet mag zijn. Wat moet rechtspraak zijn? = Rechtspreken volgens de wet en niet volgens persoonlijke overtuigingen. Daar zie je iets van het legaliteitbeginsel in terug. In Duitsland zie je in de grondwet ook dat rechters onafhankelijk zijn en aan de wet zijn onderworpen. Soms moet je dingen beslissen waar je het niet mee eens bent. Je moet je persoonlijke overtuigingen aan de kant zetten en kijken naar de wet. Anders is de rechter een politicus of dominee. Dat waarborgt dat de rechter niet willekeurig rechtspreekt. Zo erg is dat niet want de vervolgstap is dat de rechter de vrijheid heeft om de wet uit te leggen. Wat betekent het dat de rechter volgens de wet recht spreekt en de wet uitlegt? = De rechter heeft vrijheid om te bepalen hoe hij de wet uitlegt. Hele wetten, bepalingen of geschiedenis (parlement) van wet bekijken. Bij die uitleg ontstaan regels van ongeschreven wet. Die rechter legt die wet uit/interpreteert de wet. Zo ontstaan ongeschreven rechtsregels. De rechter spreekt recht volgens de wet en het recht. Die wet krijgt hij als gegeven en gaat hij uitleggen met recht die hij zelf creëert. Art. 118 lid 2 Gw. Het recht: wet+rechtsregels die de rechter zelf heeft gecreëerd. Art. 81 wet RO: rechtseenheid, rechtsontwikkeling. Ongeschreven recht is verankert in onze grondwet en in onze wet. Deze bepalingen niet vergeten op tentamen over ongeschreven recht: 118 GW, 79 wet RO en 81 wet RO. Ongeschreven regels van de rechter zijn heel anders dan wettelijke regelingen. Wat is er anders aan? = Die rechter creëert zijn regels in de rechtszaak. In dat arrest neemt die rechter alleen een concrete en bindende beslissing in die zaak. Hoe komt het dat een uitspraak van de Hoge Raad een ongeschreven regel wordt? = Als de Hoge Raad een bepaalde regel formuleert geldt dat in eerste instantie alleen in die zaak. Die ongeschreven regels hebben niet een strikte binding buiten die ene rechtszaak. Die ongeschreven betekenis krijgt toch een betekenis in het algemeen omdat als de Hoge Raas iets beslist, hij/zij het de week daarop weer zo zal doen. Daarom weet een lagere rechter dat als je iets anders beslist en diegene gaat in hoger beroep de Hoge Raad toch zo zal kiezen. Dus die regel van de Hoge Raad heeft een zekere algemene werking vanwege cassatie en Hoger Beroep. Hier zie je het verschil met een zuiver (presedentiestelsel?) zoals in de VS, want daar hebben uitspraken van de hoge rechter wel een absolute binding voor de lagere rechter. Het is ook een codificatiestelsel. Wij in de EU hebben gekozen de wet vast te leggen in wetboeken. Bij gebrek aan jurisprudentie zijn wetsregels. Hier heeft ongeschreven recht een beperkende betekenis. Heeft de rechter altijd een wettelijke basis nodig om recht te spreken? Heeft hij aanknopingspunten nodig in de wet of mag hij ook zonder rechtspreken? = Je hebt altijd een aanknopingspunt in de wet nodig, hoe vaag ook. Anders ga je als rechter uit je nek lullen. Bijv. voor er een wet van euthanasie was, had de Hoge Raad al jurisprudentie op basis van een artikel in de grondwet: rechtvaardigheidsgrond. Naar wat moet je altijd een koppeling maken bij rechtspraak? = Naar instantie. Als het een burgemeester (iemand anders dan die instantie) is, is het geen rechtspraak. Rechtspraak is alleen onafhankelijke instantie die recht spreekt. Hoe ziet de rechterlijke organisatie er in Nederland uit? = Rechtelijke organisatie kent twee typen instanties: 1. Art. 112 + 113 Grondwet: de rechterlijke macht. 2. De gerechten die niet behoren tot de rechterlijke macht. Art. 112 lid 2 Gw. 3. Art. 115 een 3e categorie: administratief beroep. De geschillen tussen burger en overheid kunnen ook in administratief beroep worden beslecht. De grondwetgever ging er ten onrechte vanuit dat administratief beroep die geschillen kan beslechten. Dat is een fout in de grondwet, want administratief beroep is geen rechtspraak, maar bestuur. De grondwetmaker moest voor Europees rechtspraak in het Bentenarrest komen en die besloten dat de regering, het besuur geen rechter is. De grondwet vliegt door de bocht in art. 115 Gw. Wat overblijft is rechterlijke macht en gerechten die niet behoren tot rechterlijke macht. Wat was de rechterlijke macht van oorsprong? = De gewone rechter. De gewone rechter was de rechter die geschillen tussen burgers beslechtte en strafbare feiten berechtte. Dat idee is er niet meer. Waaruit bestaat de rechterlijke macht? = Uit burgerlijke, straf en bestuursrechter. Het is al lang niet meer alleen civiele en strafrechter. Welke rechtspraakinstanties horen bij de rechterlijke macht? = Dan vind je niet veel in hoofdstuk 6 Grondwet. De wetgever is vrij, die garantie is er niet meer. Wet RO: 11 rechtbanken, 4 gerechthoven, 1 Hoge Raad. Alleen die Hoge Raad wordt nog genoemd in de grondwet. De grondwet zegt verder niets over de inrichting van die gerechten. Dat wordt door het recht geregeld. Verder bepaalt art. 116 lid 3 Gw dat lekenrechtspraak kan voorkomen in de rechterlijke macht. Wat is juryrechtspraak? = Een jury van burgers beslist (in VK en VS). Jury bepaalt of het tot veroordeling komt, rechter oordeel. Er wordt niet anders besloten dan door rechters. Alleen bij rijden onder invloed en verkrachting komt de jury minder snel tot veroordeling dan de rechter in de VS. Wat is lekenrechtspraak? = Een combinatie van een beroepsrechter met niet beroepsrechter. Bijv. 1 beroeps en 2 leken of andersom of met meer mensen. Het komt voor bij speciale rechtszaken. Dat is opvallend. In Duitsland heb je heel veel lekenrechtspraken. In Nederland heeft men altijd afkeer gehad van burgers die betrokken zijn bij de rechtspraak. Je zou kunnen zeggen dat het een element van de democratie is om de burger juist te betrekken. Als de wetgever op grond van art. 116 Gw een instantie aanwijst als rechtelijke macht, waaraan moet die instantie dan voldoen? = Aan de eisen van art. 117 Gw: Leden van de rechterlijke macht moeten voor het leven benoemd zijn. Ontslag kan alleen maar door de Hoge Raad. Zo kun je niet zomaar een burgemeester benoemen want die kan na 6 jaar ontslagen worden en benoeming rechter is voor het leven. De wetgever heeft hier dus een beperking bij het benoemen van rechters. In welke relatie speelt de rechterlijke onafhankelijkheid? = In de relatie tussen rechter en andere staatsmachten. Dus niet intern. Als de Hoge Raad de rechter ontslaat is het intern en dus geen inbreuk op de rechterlijke macht. Als de regering of een andere staatsmacht dat zou doen, is er wel inbreuk op de rechterlijke macht. Welke twee aspecten zijn er van de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht? = 1. Functioneel (zakelijk). 2. Rechtspositioneel (persoonlijk): Benoeming voor het leven. Je kunt niet zomaar ontslagen worden. Geert Wilders wilde het veranderen in benoemen voor 5 jaar en daarna verantwoorden voor een commissie en een beoordeling. Benoeming voor het leven betekent tot je 70e in Nederland. Andere landen is het wel letterlijk voor het leven. In de VS hebben ze daarom het probleem met de demente rechters. Functionele onafhankelijkheid staat niet in de grondwet. Eerst kijken naar art. 117 Gw en dan naar art. 6 EVRM. In art. 6 EVRM ligt het woord onafhankelijkheid vast, in de grondwet niet. Het EHRM heeft functionele onafhankelijkheid uitgelegd. Functionele onafhankelijkheid: Vrij om beslissingen te nemen zonder beïnvloeding van buitenaf. Je houd je aan de wet, maar je kunt niet door bijv. regering worden beïnvloed. Het Europese Hof zegt dat de rechter voldoende waarborg moet hebben tegen druk van buitenaf en de burger moet ook de overtuiging hebben dat als hij voor de rechter komst dat hij onafhankelijk is. Wat wordt er bedoeld met art.117 lid 3 Gw? = Een rechter kan ook tussentijds ontslagen worden, maar alleen door de Hoge Raad. Schorsing kan ook, maar dat komt niet veel voor. Wat is functionele onafhankelijkheid? = Zakelijk. Vrij om beslissingen te nemen zonder beïnvloeding van buitenaf. Je houd je aan de wet, maar je kunt niet door bijv. regering worden beïnvloed. Het Europese Hof zegt dat de rechter voldoende waarborg moet hebben tegen druk van buitenaf en de burger moet ook de overtuiging hebben dat als hij voor de rechter komst dat hij onafhankelijk is. Wat is rechtspositionele onafhankelijkheid? = Persoonlijk. Benoeming voor het leven. Je kunt niet zomaar ontslagen worden. Geert Wilders wilde het veranderen in benoemen voor 5 jaar en daarna verantwoorden voor een commissie en een beoordeling. Benoeming voor het leven betekent tot je 70e in Nederland. Welke bepalingen hebben we in de wet RO over onafhankelijkheid van rechters? = Art. 23, 24, 96 en 109. Om welke verhouding gaat het bij de onafhankelijkheid van rechters? = Om de verhouding rechter en bestuursrechter etc. Je zou zeggen dat die verhouding intern is. Dat is niet zo, want het probleem is dat die bestuurlijke autoriteiten onder het gezag staan van de minister. President van de rechtbank wordt voor 6 jaar benoemt en kan aanwijzingen krijgen. Daarom moet de rechter ook onafhankelijk zijn van eigen rechtsbestuur, want die staan onder het gezag van een minister. Waar zien we onpartijdigheid van de rechter in de wet en over welke relatie gaat onpartijdigheid? = Het gaat over de relatie tussen de procespartijen. Art. 6 EVRM eist een onafhankelijke en een onpartijdige rechter. Er staat in de grondwet geen bepaling van onpartijdigheid. Het wordt dus weer vooral uitgelegd door Europa. We zien in Rv, Sv, Awb wel wat over onpartijdigheid. Als een van de partijen roept dat de rechter niet onpartijdig is, moet dat uitgezocht worden. Wat is subjectieve onpartijdigheid/partijdigheid? = De vooringenomenheid: op voorhand al een oordeel hebben. Dat de rechter iemand ziet binnenkomen en meteen een oordeel vormt. Of als je bijzondere relaties hebt met een van de partijen ben je niet subjectief onpartijdig. Over uitlatingen van de rechter doet men niet vaak moeilijk. Je mag zeggen dat iemand moet stoppen met liegen. Je moet kunnen oordelen tenzij het een familielid is of hele erge uitspraken. Wat is objectieve onpartijdigheid/partijdigheid? = Twijfel over onpartijdigheid. Bijv. de ene rechter beslist over hechtenis en later over de hoofdzaak. Dat kan in Nederland. Je kan als advocaat ook rechter zijn. Dat kan nog steeds. Vroeger kon je ook officier van justitie en rechter zijn. Dat kan niet meer.
Ingezonden op 05-01-2018 - 1288x bekeken.
Nog niet genoeg stemmen voor waardering: geef je mening!
voting system
1
2
3
4
5
Maak gratis account aan
Toon volledig menu
Door deze site te gebruiken, ga je akkoord met het gebruik van cookies voor analytische doeleinden, gepersonaliseerde inhoud en advertenties.
Meer informatie.
Overhoor en verbeter je talenkennis op woordjesleren.nl. De grootste verzameling van Franse, Engelse, Duitse en anderstalige oefeningen. Naast talen zijn ook andere vakken beschikbaar, zoals biologie, geschiedenis en aardrijkskunde!