Helaas is de overhoormodule niet beschikbaar. Wel kun je deze lijst overhoren via StudyGo. Klik op 'Overhoren'

Diversen natuurkunde, deel 1

1 ANW (Algemene natuurwetenschappen) ~ Solar ~ Ziek en Gezond ~ SAMENVATTING

Jaar 4 (vwo)

1.1 Gezond of ziek.
Een huisarts werkt volgens de standaardaanpak. Die werkt als volgt:
 - In een gesprek inventariseert hij de klachten.
 - Daarna gaat hij opzoek naar de oorzaken van de klachten, de symptomen.
 - Hierna komt vaak een lichamelijk onderzoek.
 - Hieruit vormt de arts een diagnose (voorspelling)
 - Aan de hand van de diagnose kan de therapie (behandeling) beginnen.
Voor een arts is het moeilijk om een diagnose te stellen als er last zijn van subjectieve klachten. Dit zijn klachten als hoofd of buikpijn. De een vind zijn hoofdpijn ondraaglijk terwijl een ander het reuze mee vind vallen. Het is makkelijk als er sprake is van objectieve klachten. Dit zijn klachten die duidelijk gemeten kunnen worden aan de hand van bijvoorbeeld een bloedonderzoek.
Een huisarts werkt eigenlijk als doorverwijzer naar reguliere gezondheidszorg. Hij kan je bijvoorbeeld doorsturen naar het ziekenhuis of naar een laboratorium voor nader onderzoek of om een röntgenfoto te maken.
Als je je niet goed voelt, kun je in plaats van in de reguliere gezondheidszorg ook hulp zoeken in de alternatieve gezondheidszorg. Voorbeelden hiervan zijn homeopathie of acupunctuur. Reguliere gezondheidszorg is vaak beter getest en onderzocht dan alternatieve gezondheidszorg maar dit kan natuurlijk ook goed werken. Maar hoe onderzoek je nou of medicijnen uit de reguliere gezondheidszorg goed werken? Dit gebeurt met een dubbel blind onderzoek. Zo’n onderzoek werkt als volgt:
 - Een groep zieke mensen met dezelfde klachten krijgen allemaal een medicijn.
 - De ene helft krijgt een echt medicijn, de andere helft een placebo (medicijn waar geen werkende stoffen in zit). 
 - Zelfs de artsen weten niet wie welk medicijn krijgt, dit wordt pas na het hele onderzoek bekend.
 - Als de mensen die een placebo hebben gehad niks merken van de medicijnen maar de mensen die het echte medicijn kregen wel kun je zeggen dat het werkt.
 - Als je een placebo kreeg maar achteraf gaat het weer beter kun je geen conclusies trekken uit het onderzoek.

1.2 Ziekte als raadsel
In Londen woedde rond de 19e eeuw regelmatig een cholera-epidemie. William Farr dacht dat dit kwam door de ziekelijke mist die opstijgt uit de adem van alle inwoners. Volgens William veranderde de ziekte per seizoen. Volgens John Snow werd cholera veroorzaakt door een gif dat van slachtoffer naar slachtoffer werd overgedragen door het drinkwater. Hi j kwam tot deze stelling door een goed onderzoek. Hij bedacht dat niet iedereen tegelijk ziek wordt. Hij ging ook praten met nabestaanden van slachtoffers om ze te vragen waar ze hun drinkwater vandaan haalden. Hieruit kon hij concluderen dat een waterpomp de bron van de cholera-epidemie is. Hierdoor liet hij de betreffende pomp sluiten en het aantal slachtoffers minderde snel. Toch geloofde niet veel mensen Snow. Het kon ook vanzelf zo gegaan zijn. Door stom toeval kreeg Snow nog een kans. Een groot bedrijf dat het water regelde ging 40 kilometer hoger op de Theems zitten. Hier was het water veel minder vervuild dan in de buurt van Londen. Onder mensen die water van dit bedrijf dronken was het aantal cholera-slachtoffers veel lager dan bij andere waterbedrijven. De hypothese (voorspelling) van Snow was dus juist. Hieronder staat hoe Snow zijn onderzoek uitvoerde:
 - Je bedenkt eerst wat je gaat onderzoeken bij een probleem of verschijnsel, bij Snow was dit hoe cholera ontstaat.
 - Daarna ga je je oriënteren, je kijkt wat er al bekend is. Snow dacht dat er een verband was tussen je drinkwater en de verspreiding van cholera.
 - Je stelt aan de hand van de oriëntatie een hypothese op. Snow’s hypothese: Cholera verspreid zich via het drinkwater.
 - Hierna volgt de onderzoeksvraag en een voorlopig antwoord (voorspelling) hierop. Wordt cholera via het drinkwater verspreid? Als mensen water drinken van het goede waterbedrijf krijgen ze geen cholera en als ze water drinken van het slechte bedrijf krijgen ze wel cholera.
 - Door een of meerdere experimenten te doen moet je controleren of je hypothese juist of onjuist is. Snow ging bij de nabestaanden van slachtoffers langs om te onderzoeken.
 - Je trekt een conclusie. Bij Snow is zijn conclusie hetzelfde als zijn hypothese. Als je conclusie anders is dan je hypothese moet je de hypothese aanpassen.
Snow was niet de eerste die dacht dat er kleine onzichtbare organismen waren. De Nederlandse Antoni van Leeuwenhoek zag in 1683 onder zijn microscoop kleine diertjes. Dit geloofden de normale mensen natuurlijk nooit. Toch was dit wel het begin van al het onderzoek naar ziektes. Koch was de eerste die een verband kon leggen tussen een ziekte en een ziektekiem. Koch bedacht bepaalde regels (postulaten) om aan te tonen dat een bepaalde ziektekiem bij een ziekte hoorde.
 - De ziektekiem moet in een grote hoeveelheid in de patiënt aanwezig zijn.
 - De ziektekiem moet kunnen worden geïsoleerd en verder worden gekweekt.
 - Een proefdier dat is besmet met de ziektekiemen moet dezelfde ziekte krijgen.
 - De ziektekiem moet kunnen worden geïsoleerd uit het proefdier en moet gelijk zijn aan de eerste ziektekiem van de patiënt.
Koch zelf was de eerste die dit heeft uitgevoerd.
Zelfs nu in de moderne infectieleer (besmettingsleer) wordt er ongeveer zó onderzoek gedaan naar een ziekte. 
1.3 Preventie
Nu is hygiëne heel belangrijk maar vroeger nam men het niet zo nauw met de hygiëneregels. Het was toen al wel bekend dat het vermijden van ziekteverwekkers beter was maar ze wisten niet goed hoe ze dat moesten doen. Hygiëne is een voorbeeld van preventie, het voorkomen van een ziekte.
De overheid kwam er op een gegeven moment ook achter dat de volksgezondheid beter moest. Er kwam riolering en het drinkwater was veel beter geregeld. In 1901 moest in alle nieuwe huizen verplicht riolering zijn. 
Louis Pasteur heeft ervoor gezorgd dat het eten en drinken veel beter werd en dat je het langer kon bewaren. Dit deed hij door het een tijdje te verhitten tot ongeveer 70 graden Celcius. Bij die temperatuur gaan bijna alle bacteriën dood en is het eten dus veel veiliger en schoner. Deze methode, die we nu pasteuriseren noemen, wordt nog steeds veel gebruikt. Er zijn ook nog andere manieren om eten en drinken veiliger te maken zoals vacuüm verpakken, koelen, invriezen, en gebruik van conserveringsmiddelen. Door al deze voorzorgsmaatregelen worden we steeds ouder.
Contact met zieke mensen is niet altijd slecht. In Azië werd voor Koch en Snow al heel lang gebruik gemaakt van een methode waar een gezond persoon werd “besmet” met pokkenvocht van een besmet persoon. In 1721 werd dit door de Engelse Lady Mary Montague geïntroduceerd in Engeland. Dit gaf wisselende effecten, of het werkt, of je ging dood. De eveneens Engelse arts Jenner ontdekte in 1796 een veiligere manier. Je kreeg niet de levensgevaarlijke versie van pokken maar de koepokken. Het woord vaccinatie is hiervan afgeleid. Koe betekend in het latijn namelijk vacca. Napoleon stelde het in 1803 verplicht om gevaccineerd te worden tegen pokken. Pasteur maakte pas 80 jaar later een methode om vaccins te maken tegen andere ziekten.
Hij ontdekt dat als je kippen inent met een oude versie van kippenpokken dat ze nauwelijks ziek wordt en dat als je dan de “gezonde” versie van kippenpokken inspuit blijken de kippen immuun.
Hierdoor wordt een betere vaccinatie bedacht tegen miltvuur. Dit doet Pasteur met de methode van Koch. Eerst isoleren en daarna weer inenten. Hierna werden ook medicijnen bedacht tegen hondsdolheid, tuberculose, gele koorts en cholera. 
Pasteur ontdekte dat we omgeven zijn door een onmeetbaar grote hoeveelheid micro-organismen. Je afweersysteem beschermt je tegen deze organismen, niks om je druk over te maken dus!
Een van de ziektes waar in Nederland het eerst tegen gevaccineerd werd is polio. Toch komt er af en toe een polio-epidemie. De laatste keer was in 1992 in een bepaalde protestantse geloofsgemeenschap waar geen enkel kind was ingeënt tegen polio. Hierdoor kon de ziekte makkelijk slachtoffers maken. Ander kinderen die wel gevaccineerd waren werden nauwelijks ziek. Dit komt door zogenoemde groepsimmuniteit. 
Je gedrag kan ook bijdragen aan de kans op ziekten. Je kan bijvoorbeeld in een bepaalde risicogroep zitten. Rokers zitten in de risicogroep voor longkanker. Mensen die onderzoek doen naar risicogroepen houden zich bezig met epidemiologie. Rokers hebben veel meer kans op longkanker. Dit is onderzocht door Richard Doll. Ook alcohol en drugsgebruikers behoren tot een bepaalde risicogroep. Toch is het niet 100 procent zeker dat ze daadwerkelijk een ziekte krijgen. Er is alleen een verhoogde kans. In de epidemiologie speelt kansberekening (statistiek) dus een grote rol bij onderzoek. 
1.4 Geneeskunde in ontwikkeling
Je merkt dat het ene onderzoek niet had kunnen gebeuren als een eerder onderzoek niet was uitgevoerd. Zonder de microscoop van van Leeuwenhoek konden Koch en Pasteur nooit onderzoek doen. Nu worden er ook nog veel belangrijke ontdekking gedaan zoals de röntgenfoto en de MRI-scan. Je kan nu zelfs Siamese tweelingen scheiden. 
Toch zijn er ook nog grenzen aan de onderzoeken van artsen. Zo zijn er nog geen medicijnen tegen HIV en Aids. Dit virus tast het afweersysteem aan zodat andere ziektes veel slachtoffers kunnen maken. 
Mensen worden nu veel ouder dan vroeger maar dit leidt tot andere ouderdomskwalen zoals slijtage aan je gewrichten, hart en vaatziekten en geheugenproblemen. Hier tegenover staat dat er nu wel plastische chirurgie mogelijk is. Hiermee kun je jezelf maken zoals je dat zelf wilt. Veel mensen vinden dit onzin. Waarom zou je in een gezond lichaam gaan snijden en opereren. En kunnen de chirurgen niet beter echt zieke mensen helpen? Ook kun je nu als je heel ernstig ziek bent kiezen voor euthanasie. Dit is een vrijwillige levensbeëindiging. Hier zijn ook veel tegenstander bij. 
 =

Ingezonden op 02-10-2011 - 6466x bekeken.
Waardering 6.6 (aantal stemmen: 3)

voting system
1
2
3
4
5

Samenvatting van het hoofdstuk.
Omdat er geen ANW tussen de vakken staat heb ik hem hier maar gezet.

Deze indeling is niet handig om te lezen dus ik zou hem kopiëren en in Word zetten.
Succes met leren !!!

Deze overhoring is meer dan zeven jaar geleden ingestuurd. Dit was de begintijd van woordjesleren.nl!!
Waarschijnlijk werk je met een recentere uitgave en wijkt jouw boek af van de inzending hierboven.

Vakken

Diversen natuurkunde, deel 1

1 ANW (Algemene natuurwetenschappen) ~ Solar ~ Ziek en Gezond ~ SAMENVATTING